BEDENSEL ENGELLİLER (FİZİK TEDAVİ) EĞİTİMİ

Bedensel Engel Nedir?

Doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası dönemde bir nedene bağlı olarak iskelet (kemik), kas ve sinir sistemindeki hasarlar sonucu, bedensel yeteneklerini çeşitli sebeplerden kaybederek toplumsal yaşama uyum sağlayamayan ve bu nedenle; korunmaya, Rehabilitasyona, ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişilere bedensel engelli denir.

Çeşitli nedenlerle kaba ve ince motor gelişim becerileri olumsuz yönde etkilenmiş bu kişilerin kendilerinden beklenen fonksiyonlar hareket ve becerileri yerine getirmeleri kısıtlanıp engellenmiştir.

BEDENSEL ENGELLERİN ÇEŞİTLERİ

Serebral Palsi Nedir?

SP (CP) şeklinde kısaltılmış olan bu hastalık gelişmekte olan beynin, gebeliğin başlangıcından 2 yaşın sonuna kadar değişik nedenlere sebep olan hareket ve duyusal algıdaki sorunlardır. Ortaya çıkan bu durum zedelenme derecesindeki hasarın yerine ve bireyin yaşına bağlıdır. Oluşan tablo ilerleyici değildir.

Serebral Palsi’nin çeşitleri;

Spastik tip : Kasın sistem dışı sertliğini ifade eden bu durum hareketlerin yavaşlamasına, harekette kontrol güçlüğüne ve çeşitli hareket kayıtlarına sebep olur.
Ateoit tip : Hareket ve pozisyonlara bağlı olarak kaslar bazen sert bazen de gevşektir hareketler istemsiz yavaştır.
Ataksik tip : Duruş, denge bozuklukları, hareketlerde titreme ve koordinasyon bozukluklarıdır.
Hipotonik tip (gevşek): Tüm vücut kaslarında yaygın gevşeklik söz konusudur.
Karışık tip : Sp’nin farklı tiplerine ait özellikleri bir arada taşır. Çoğunlukla atetoid ve spastik tip birliktedir.

Merkezi Sinir Sistemini Etkileyen Dejeneratif Metabolik Ve Genetik Kökenli Hastalıklar Nelerdir ?

İnce ve kaba motor gelişim geriliğine sebep olan hareket ve kullanım yetersizliğine neden olur. (Down sendromu, Rett Sendromu, Joubert Sendromu, Prader Will Sendromu, Williams Sendromu vb.)

Mental Motor Retardasyon (MMR) (Mental motor gerilik)

Zeka, duyu, algı ve motor bozukluklarının bir arada görüldüğü durumu ifade eden genel bir durumdur.

Doğuştan kol felci (Brakial Pleksus Yaralanması)

Doğum sırasında kola giden sinirlerin zedelenmesine bağlı olarak ortaya çıkan hareket ve duyuyu etkileyen felç grafiğidir. Tek taraflıdır.

Omurilik kapanma defektleri (Spina-Bfida- Menin gomyelosel)

Omuriliğin ve omurilik sıvısında oluşan, dışarıya doğru kese şeklinde fıtıklaştığında ve bacaklardaki değişen derecelerle felçlere neden olan bir sağlık problemidir. Bazı durumlarda beyin omurilik sıvısının dolaşımının beyin içinde kapalı kalması sonucu beyinde birikmesi sonucu gelişen başın büyüdüğü (Hidrosefali) görülebilir. Hidrosefali beyin gelişimini ciddi olarak engelleyebilecek bir durumdur.

Doğuştan Gelen Kas Hastalıkları Nelerdir?

İskelet kas yapısındaki bozulma ve buna bağlı ilerleyici kas güçsüzlüğü ile seyreden doğumdan sonra ortaya çıkan bir grup hastalıktır. Kas güçsüzlüğü ile birlikte eklem sertlikleri, şekil bozuklukları ve ilerleyici sakatlık meydana gelmektedir. Bu yaralanmalar trafik kazası, yüksekten düşme, ateşli silah yaralanmaları gibi sebepler sonucunda oluşup sinir sisteminde özüre neden olmaktadır.

Süreğen Hastalıklardan Kaynaklanan Motor Gelişim Gerilikleri

Doğuştan ya da sonradan oluşabilen yaşam boyu devam eden veya ilerleyici, ince ve kaba motor gelişimi becerilerinde yetersizlik ortaya çıkaran durumları tanımlar. (epilepsi, imperfekta, osteogenesis)

BEDENSEL ENGELLİLER EĞİTİM PROGRAMI (FİZİK TEDAVİ) MODÜLLERİ

sırtüstü modülü
yüzüstü modülü
destekli oturma modülü
desteksiz oturma modülü
desteksiz yürüme modülü
merdiven inip çıkma modülü
fonksiyonel beceriler modülü
çizim becerileri modülü
tutma bırakma modülü
el göz koordinasyonu
proprioseptif sistem (vücut farkındalığı)
Dokunma (taktil sistem) modülü
görsel algılama modülü
ayakta durma modülü
dizüstü modülü
emekleme programı

Bedensel Engelliler, yapılan tüm çalışmalara rağmen iskelet, sinir sistemi, kas ve eklemlerindeki hasardan dolayı düzgün bir eğitim alamamaktadırlar.

Multiple Sklerosis Nedir?

Çocuklarda bedensel engellilere yol açan hastalıklardan biri multiple sklerosistir. Ataklar halinde seyreden bu hastalıkta çocuk hareket ile desteklenmezse gelişim sürekli gerileme gösterebilir.

Doğuştan Kalça Çıkıklığı Nedir?

Doğuştan kol ve bacaklarda bir kaza sonucu bir kısmının veya tamamının kaybedilmesi ve bunun gibi bedensel yetersizliklerde ki kas-iskelet sisteminin doğuştan veya sonradan zarar görmesi sonucunda da açığa çıkabilir. Erken tanı geç kalınmamış eğitim çocuğun en üst noktaya varabilmesi için çok önemlidir. Kalça çıkıklığı olan bir çocuğun sorunu ilk aylarda bazı cihazlarla düzeltilebilecek olup geç kalındığında da hayat boyu sürecek yürüme bozukluklarına sebep olabilir.

Çocuk Felci Nedir?

Tanısı konan çocukların hayati tehlikeye atlatması için gereken önlemler alındıktan sonra daha önce hiç bir tanısı olmayan çocuğun bacağında ve kolunda zayıflama kuvvetsizlik gibi nedenler olabilir. Çocuk zayıf olan kol ve bacakları kullanmamaya bağlı olarak incelebilir. Zamanla bu bölgeler kol ve bacağa göre kısa kalabilmektedir. Fizyoterapistler tarafından verilen plana düzenli bir şekilde uymamız gerekir.

Çocuğunuzun Bedensel Yetersizliği Onun Tüm Gelişimini Olumsuz Etkiler

Çocuk eğer emeklemiyor, yürüyemiyor veya oturamıyorsa çevresi ile ilgili buna bağlı olarak sınırlı olacaktır. Çocuğun bedensel yetersizliğine rağmen çevresi ile aynı şekilde ilişki kurmasını sağlamak sizin görevinizdi.

Bebeğinizin yetersizliklerini çok iyi tanımanızı öneririz. Böylece yapamayacağı hareket için onu zorlamamış olursunuz. Zorlanacağı durumlar mutlaka olacaktır.

Yapabildiklerini görmezden gelmeyin, küçümsemeyin. Yapabildiklerini fark eden çocuk kendine güvenir ve asla vazgeçmez. Bedensel engelli bireyler için Doktorunuz ve Fizyoterapistimiz çocuğun hareketlerini ve ağrılarını azaltmak için cihaz uygun görmüş olabilir. Bunları nasıl kullanmanız gerektiğini iyi öğrenmeniz gerekmektedir. Çocuğunuz bu cihazları kullanmaya başladığında başlangıçta reddedebilir, ağlayabilir. Tepki gösteren çocukları onu fazla ağlatmadan oyun ile birlikte oyuncakları ile oyalayarak, şarkı söyleyerek razı etmeye çalışmanızı öneririz. Bazı bedensel yetersizlikler ve beraberinde bazı eksiklikler olması, yetersiz çevre koşulları, çocukla ilişki kurmak için tedavinin sonlanmasının beklenmesi çocukta zihinsel yetersizliğin ortaya çıkmasına neden olur. Bu konuda daha önce dediğimiz gibi çocuğunuza erken yaşlarda daha iyi olabilmesi için zengin çevre olanaklarının sağlanması gereklidir.

Serebral palsi, multiple Skleroz, Spina Bifida gibi durumlarda çevresel yoksunluktan bağımsız olarak zihinsel yetersizlik ikinci bir problem olarak ortaya çıkan bir durumdur. Bu durumda erken eğitim programları uygulanan özel eğitim çalışmalarına katılmanız siz ve Çocuğunuz için yararlı olacaktır.

Bu nedenle giyinme, soyunma, yemek yeme, tuvaletini yapma, yardımla da olsa basit ev işlerini yapma gibi günlük yaşam becerilerini kazanmasına yardımcı olmak gereklidir. Çocuğunuz belki ev dışında bir işte çalışmayacak. Ancak bu becerileri öğrenmesi onun çevresine en az bağımlı olarak yaşamasında etkili bir rol oynayacaktır.

Onların yanında olduğumuzu hissetmeleri onlara güven sağlayacaktır.

İzmir’de Özel Eğitim, Rehabilitasyon Merkezi ve Bedensel Engelli Eğitimi

Bedensesel Engelliler Eğitimi (Fizik tedavi) etkilerini özel eğitim ile azaltmak mümkündür. İzmir’de bulunan Özel Adımlar özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi uzman kadrosu ve 2007’den bu yana tecrübesi ile M.E.B. onaylı bedensel engelli destek eğitim programı uygulamakta. Bu program kapsamında, İzmir’de fizi tedavi eğitimleri vermektedir. Kurumumuza bu linkten ulaşabilirsiniz.